Rekomendacje i instrukcje dla instytucji pieczy zastępczej dotyczące zapobiegania zakażeniom wirusem SARS-CoV-2
Rekomendacje i instrukcje dla instytucji pieczy zastępczej dotyczące zapobiegania zakażeniom wirusem SARS-CoV-2
Wszystkie instrukcje, rekomendacje i polecenia wydane poprzez wojewodów organom prowadzÄ…cym podmioty pieczy zastÄ™pczej dotyczÄ… wszystkich osób w nich przebywajÄ…cych
1. W zakresie opuszczania podmiotów pieczy zastÄ™pczej poza teren budynku przez wychowanków i odwiedzin osób z zewnÄ…trz oraz przyjmowania nowych wychowanków
w trybie interwencyjnym.
Zaleca siÄ™:
a) uniemożliwienie wstÄ™pu na teren placówek osobom, których obecność nie jest konieczna do zapewnienia ciÄ…gÅ‚oÅ›ci ich dziaÅ‚alnoÅ›ci;
b) ograniczenie w miarÄ™ możliwoÅ›ci aktywnoÅ›ci wychowanków poza terenem placówki
i informowanie ich o ryzyku jakie niesie ze sobÄ… nieprzestrzeganie zasad higieny i wskazówek GÅ‚ównego Inspektora Sanitarnego w powyższym zakresie, w tym przestrzegania nakazu noszenia maseczek ochronnych i zachowywania odpowiedniego odstÄ™pu miÄ™dzy pracownikami, a także wychowankami a pracownikami placówek;
c) w przypadku koniecznoÅ›ci przyjÄ™cia nowego wychowanka w trybie interwencyjnym lub po okresie urlopowania zaleca siÄ™ zachowanie szczególnej ostrożnoÅ›ci w celu zminimalizowania możliwoÅ›ci ewentualnego rozprzestrzeniania siÄ™ wirusa w placówce;
e) przeprowadzanie pomiaru temperatury dla wszystkich osób wchodzÄ…cych do placówki/ podmiotu pieczy zastÄ™pczej, za ich zgodÄ…;
d) wprowadzenie zakazu wchodzenia osobom z zewnÄ…trz w przypadku wykazania, niepokojÄ…cych objawów choroby zakaźnej, wskazujÄ…cych na infekcjÄ™ dróg oddechowych,
w szczególnoÅ›ci gorÄ…czki i kaszlu, a także kontaktu z osobÄ… chorÄ…, zakażonÄ…, izolowanÄ… lub kwarantannowanÄ…. Zaleca siÄ™ przyjÄ™cie odpowiednich oÅ›wiadczeÅ„ w formie pisemnej;
f) wprowadzenie obowiÄ…zku przeprowadzania szczegóÅ‚owego wywiadu z pracownikami, dotyczÄ…cego potencjalnych sytuacji stwarzajÄ…cych ryzyko zakażenia, w których mogli znaleźć siÄ™ pracownicy;
g) umożliwienie wychowankom placówek/ podmiotów pieczy zastÄ™pczej osobistego (jeżeli to możliwe ze wzglÄ™dów epidemiologicznych) kontaktu z rodzinami i sieciÄ… wsparcia poza placówkÄ… lub z wykorzystaniem urzÄ…dzeÅ„ komunikacyjnych i zachÄ™canie do podtrzymywania takich kontaktów, chyba że sÄ… one przez sÄ…d zakazane. Za wÅ‚aÅ›ciwÄ… opiekÄ™ nad wychowankiem, w tym za kontakty z rodzinÄ… biologicznÄ… i urlopowanie wychowanka
do domu rodzinnego, odpowiada osoba prowadzÄ…ca rodzinnÄ… formÄ™ pieczy zastÄ™pczej lub dyrektor instytucjonalnej formy pieczy zastÄ™pczej. SzczególnÄ… troskÄ… należy otoczyć maÅ‚e dzieci i dzieci z niepeÅ‚nosprawnoÅ›ciami;
h) kontakt z rodzinami i innymi osobami spoza placówki np. powinien być organizowany
w wydzielonym do tego pomieszczeniu z zamontowanÄ… przegrodÄ… pleksi /przeszklonÄ…, która uniemożliwia wymianÄ™ powietrza miÄ™dzy przestrzeniami w którym znajduje siÄ™ wychowanek pieczy i osoba z zewnÄ…trz.
i) w sytuacji kontaktu dziecka z osobami z zewnÄ…trz na terenie placówki oraz sytuacjami urlopowania dziecka należy stosować zasady
- zachowywanie bezpiecznej odległości, co najmniej 1,5 m od drugiej osoby lub stosowanie osłon ust i nosa
- częste mycie rąk (wodą z mydłem) lub dezynfekowanie rąk środkami dezynfekcji na bazie alkoholu (o min. 60% zawartości alkoholu);
- regularne mycie lub dezynfekowanie powierzchni dotykowych,
- regularne sprzątanie często używanych pomieszczeń, takich jak toalety
z użyciem wody z detergentem a w przypadku korzystania przez osoby odizolowane
z w/w pomieszczeÅ„, po każdym ich pobycie w obszarze wspólnym;
- regularne wietrzenie pomieszczeń.
j) w sytuacji urlopowania dziecka należy przeprowadzić wywiady z rodzicami przed i po urlopowaniu, a także prowadzić wnikliwą obserwację dziecka po powrocie;
k) w sytuacji niepokojÄ…cych objawów wychowanka lub pracownika należy postÄ™pować zgodnie z RozporzÄ…dzeniem Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie chorób zakaźnych powodujÄ…cych powstanie obowiÄ…zku hospitalizacji, izolacji lub izolacji
w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego, oraz Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 8 października 2020 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej nad pacjentem podejrzanym o zakażenie lub zakażonym wirusem SARS-CoV-2.
2. W zakresie organizacji pracy opiekuÅ„czo-wychowawczej podmiotów pieczy zastÄ™pczej.
Zaleca siÄ™:
a) organizowanie w sposób szczególny życia zbiorowego osób przebywajÄ…cych
w placówkach poprzez ograniczenie wzajemnego kontaktu lub ograniczenie spotkaÅ„
do małych grup w zależności od wzrostu liczby zakażeń;
b) zapewnienie pomocy psychologicznej osobom potrzebujÄ…cym wsparcia;
c) w przypadku przyjmowanego podopiecznego zaleca siÄ™ odseparowanie osoby na okres
co najmniej 10 dni od innych podopiecznych;
d) wydzielenie dla przyjÄ™tego podopiecznego (tymczasowo) osobnych naczyÅ„ (talerze, sztućce, szklanki). Zaleca siÄ™, aby posiÅ‚ki dostarczać do pokoju, w którym podopieczny jest tymczasowo odizolowany. Rekomenduje siÄ™, aby wydzielić na czas odizolowania osoby przedmioty codziennego użytku, których w tym czasie nie bÄ™dÄ… używać inne osoby;
e) osobom odizolowanym należy zapewnić staÅ‚ego opiekuna, który bÄ™dzie dedykowany
do opieki wyłącznie nad tą osobą;
f) rozmowa z wychowankami i pracownikami nt. celowości czasowego odizolowania, konieczności przestrzegania podstawowych zasad higieny, np. częstego mycia rąk, zasłaniania ust i nosa podczas kaszlu i kichania;
g) zapewnienie odpowiedniej opieki wychowankom z uwzglÄ™dnieniem zaleceÅ„ GÅ‚ównego Inspektora Sanitarnego, czyli:
- promowanie i wspieranie wÅ›ród wychowanków higieny rÄ…k i dróg oddechowych zgodnie
z wytycznymi zamieszczonymi poniżej, a także wÅ‚aÅ›ciwej etykiety postÄ™powania prewencyjnego przez wychowanków i pracowników;
- zapewnienie Å›rodków czystoÅ›ci (mydÅ‚o, rÄ™czniki papierowe) i dezynfekcji
(np. żele dezynfekujÄ…ce/chusteczki dezynfekujÄ…ce) w każdym pomieszczeniu wspólnego użytku oraz w miarÄ™ możliwoÅ›ci w każdym pokoju;
h) podczas sprawowania opieki (dotyczy to także podopiecznych) przestrzeganie następujących zasad:
- zachowywanie bezpiecznej odległości, co najmniej 1,5 m od drugiej osoby lub stosowanie osłon ust i nosa, chyba że jest to niemożliwe (np. ze względu na opiekę nad osobą niesamodzielną);
- częste mycie rąk (wodą z mydłem) lub dezynfekowanie rąk środkami dezynfekcji na bazie alkoholu (o min. 60% zawartości alkoholu);
- unikanie dotykania oczu, nosa i ust;
- wywieszanie w widocznych miejscach plakatów edukacyjnych informujÄ…cych
o prawidłowym sposobie mycia rąk, ich dezynfekcji i innych zrachowaniach higienicznych;
- regularne mycie lub dezynfekowanie powierzchni dotykowy, w tym biurka, lady i stoły, klamki, włączniki światła, regularne przecieranie poręczy z użyciem wody i detergentu lub środka dezynfekcyjnego;
- regularne sprzątanie często używanych pomieszczeń, takich jak toalety
z użyciem wody z detergentem a w przypadku korzystania przez osoby odizolowane
z w/w pomieszczeÅ„, po każdym ich pobycie w obszarze wspólnym;
- regularne wietrzenie pomieszczeń.
i) W odniesieniu do organizacji żywienia w placówkach przestrzeganie nastÄ™pujÄ…cych zasad:
§ Należy wyÅ‚Ä…czyć źródeÅ‚ka i fontanny wody pitnej, zapewnić korzystanie z innych dystrybutorów; zalecenia higieniczne w przypadku innych dystrybutorów wody zostaÅ‚y wskazane na stronie internetowej GIS;
§ Przy organizacji żywienia, obok warunków higienicznych z zakresu bezpieczeÅ„stwa żywnoÅ›ci, dodatkowo wprowadzić należy zasady szczególnej ostrożnoÅ›ci dotyczÄ…ce zabezpieczenia epidemiologicznego pracowników, odlegÅ‚ość stanowisk pracy, Å›rodki ochrony osobistej, pÅ‚yny dezynfekujÄ…ce do czyszczenia powierzchni i sprzÄ™tów. SzczególnÄ… uwagÄ™ należy zwrócić na utrzymanie wysokiej higieny, mycia i dezynfekcji stanowisk pracy, opakowaÅ„ produktów, sprzÄ™tu kuchennego, naczyÅ„ stoÅ‚owych oraz sztućców.
§ Korzystanie z posiÅ‚ków musi być bezpieczne, w miejscach do tego przeznaczonych.
Tam, gdzie to ma zastosowanie - rekomenduje siÄ™ zmianowe wydawanie posiÅ‚ków, czyszczenie blatów stoÅ‚ów i porÄ™czy krzeseÅ‚ po każdej grupie.
§ UsuniÄ™cie dodatków (np. cukier, jednorazowe sztućce, wazoniki, serwetniki) z obszaru sali jadalnej.
§ Należy wyÅ‚Ä…czyć z użycia przestrzenie samoobsÅ‚ugowe, w tym bary saÅ‚atkowe, bufety oraz dozowniki do samodzielnego nalewania napojów.
§ W przypadku, gdy posiÅ‚ki dostarcza zewnÄ™trzny catering zalecane jest zapewnienie przez firmy cateringowe pojemników i sztućców jednorazowych. Jeżeli jednakże posiÅ‚ki dostarczane przez firmÄ™ cateringowÄ… sÄ… przywożone w pojemnikach zbiorczych, rozkÅ‚adane na miejscu na talerze, i tam zapewnione zostaÅ‚y sztućce i naczynia wielorazowego użytku, to taki sposób podawania posiÅ‚ków jest wÅ‚aÅ›ciwy, jeżeli
w placówce:
- naczynia i sztućce bÄ™dÄ… myte w zmywarce z dodatkiem detergentu, w temperaturze min. 60oC (zaleca siÄ™ zmywarkÄ™ z funkcjÄ… wyparzania, a jeÅ›li jej nie ma –wyparzanie gorÄ…cÄ… wodÄ… po myciu);
- lub myte w gorÄ…cej wodzie z dodatkiem detergentu i wyparzane.
§ Zasady dotyczÄ…ce mycia zastawy stoÅ‚owej w placówce sÄ… takie same jak opisane powyżej w przypadku przygotowywania (i podawania) posiÅ‚ku na miejscu.
j) monitorowanie stanu zdrowia osób, które nie zostaÅ‚y zdiagnozowane jako osoby zakażone
i w sytuacji niepokojÄ…cych objawów niezwÅ‚ocznie zawiadomienie telefoniczne lekarza pierwszego kontaktu celem uzyskania teleporady medycznej;
k) zapewnienie ciÄ…gÅ‚oÅ›ci zaopatrzenia placówek w żywność, Å›rodki czystoÅ›ci, Å›rodki ochrony osobistej (maski ochronne, rÄ™kawice, Å›rodki dezynfekcyjne, żele/chusteczki dezynfekcyjne, fartuchy ochronne, poÅ›ciel jednorazowÄ…).
3. W zakresie postępowania w przypadku podejrzenia zakażenia wirusem SARS-CoV-2
u wychowanka lub pracownika.
Zaleca siÄ™
a) w sytuacji podejrzenia u osoby przebywajÄ…cej w placówce wystÄ…pienia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 należy:
- W razie wystÄ…pienia objawów infekcji dróg oddechowych (gorÄ…czka, kaszel, duszność, utrata wÄ™chu i smaku) bezzwÅ‚ocznie odizolować osobÄ™ z objawami od innych osób przebywajÄ…cych w placówce w osobnym pomieszczeniu i skontaktować siÄ™ z lekarzem pierwszego kontaktu celem uzyskania teleporady medycznej,
- W sytuacji koniecznoÅ›ci kontaktów zaleca siÄ™, aby osoba odizolowana zaÅ‚ożyÅ‚a maseczkÄ™ ochronnÄ… lub innÄ… osÅ‚onÄ™ ust i nosa, natomiast pracownik zapewniajÄ…cy opiekÄ™ nad podopiecznym – zastosowaÅ‚ rÄ™kawiczki ochronne oraz maseczkÄ™ ochronnÄ…,
- w przypadku, gdy lekarz podstawowej opieki zdrowotnej udzielajÄ…cy teleporady
podejmie decyzje o zleceniu testu należy skontaktować siÄ™ z WojewódzkÄ… StacjÄ… Sanitarno-EpidemiologicznÄ… (która umawia i wysyÅ‚a karetkÄ™ wymazowÄ…), w innych przypadkach należy zorganizować transport do punktu wymazowego
b) w przypadku zalecenia kwarantanny bezzwłocznie odizolować osobę
w specjalnie przygotowanym do tego celu pomieszczeniu;
- W zakresie postępowania w przypadku zakażenia wirusem SARS-CoV-2 wychowanka/ pracownika podmiotu pieczy zastępczej.
Zaleca siÄ™:
a) w przypadku potwierdzenia u wychowanka/wychowanków lub pracowników/ opiekunów zakażenia wirusem SARS-CoV-2, a którego stan nie speÅ‚nia przesÅ‚anek do hospitalizacji, należy:
- wydzielić pomieszczenie/pomieszczenia, w których osoby/osoby zakażone bÄ™dÄ… przebywać na czas leczenia. Należy w miarÄ™ możliwoÅ›ci utworzyć strefÄ™
w wydzielonej części budynku, do którego nie bÄ™dÄ… mieli dostÄ™pu pozostali, niezakażeni wychowankowie placówki i niezakażeni pracownicy placówki;
- monitorować stan zdrowia osób pozostajÄ…cych w izolacji z powodu zakażenia wirusem, z zachowaniem szczególnych procedur minimalizujÄ…cych możliwość rozprzestrzenia siÄ™ wirusa na osoby zdrowe;
- w przypadku pogorszenia stanu zdrowia pozostajÄ…cych w izolacji zakażonych wychowanków i pracowników, należy niezwÅ‚ocznie powiadomić o sytuacji lekarza pierwszego kontaktu w celu uzyskania porady w sprawie dalszego postÄ™powania.
b) w przypadku wystÄ…pienia w placówce rozpoznania zachorowania na chorobÄ™ zakaźnÄ… wirus SARS-CoV-2 u wychowanka, którego stan wskazuje na hospitalizacjÄ™ należy niezwÅ‚ocznie podjąć dziaÅ‚ania w celu objÄ™cia go obowiÄ…zkowÄ… hospitalizacjÄ…
c) monitorować stan zdrowia osób, które pozostawaÅ‚y w bezpoÅ›rednim kontakcie z osobÄ… zakażonÄ… (krÄ…g osób skierowanych do kwarantanny ustala wÅ‚aÅ›ciwy PPIS oraz decyduje które osoby skierować do nadzoru epidemiologicznego) i w sytuacji niepokojÄ…cych objawów infekcji dróg oddechowych (gorÄ…czka, kaszel, duszność, utrata wÄ™chu i smaku) należy niezwÅ‚ocznie skontaktować siÄ™ z lekarzem pierwszego kontaktu celem uzyskania teleporady medycznej
d) osoby skierowane przez PPIS do kwarantanny odbywają ją w odosobnieniu wg. zasad opisanych powyżej.
5. W zakresie postÄ™powania w przypadku przyjmowania nowego wychowanka placówki/ podmiotu pieczy zastÄ™pczej przyjÄ™tego w trybie interwencyjnym opracowano procedurÄ™ postÄ™powania:
Zaleca siÄ™
a) zapewnienie izolacji nowo umieszczanego wychowanka od innych wychowanków tego domu na okres co najmniej 10 dni, z uwzglÄ™dnieniem posiadanej infrastruktury danej jednostki samorzÄ…du terytorialnego i konkretnej placówki, w szczególnoÅ›ci poprzez pobyt
w odizolowanym pomieszczeniu, bez możliwości kontaktu z innymi wychowankami;
b) ograniczenie liczby pracowników, którzy bÄ™dÄ… mieli bezpoÅ›redni kontakt
z nowoprzyjętym wychowankiem, zaleca się dedykowanie jednego opiekuna.
c) zachowanie Å›cisÅ‚ego reżimu sanitarnego, w tym do noszenia Å›rodków ochrony osobistej, w trakcie pracy w bezpoÅ›rednim kontakcie z nowym wychowankiem przez pracownika placówki,
d) prowadzenie na bieżąco pomiaru temperatury ciaÅ‚a i oceny ewentualnych objawów infekcji dróg oddechowych u wychowanka przyjmowanego do placówki.
- W zakresie kadry placówek / podmiotów pieczy zastÄ™pczej.
Zaleca siÄ™
a) skierowanie kadry z placówek, których dziaÅ‚alność jest zawieszona do placówek,
w których wystÄ™pujÄ… problemy kadrowe ze sprawowaniem opieki nad wychowankami,
w celu ich wsparcia;
b) zabezpieczenie sytuacji dzieci w rodzinnej pieczy zastÄ™pczej w sytuacji niemożnoÅ›ci sprawowania opieki nad dziećmi przez opiekunów zastÄ™pczych;
b) wÅ‚Ä…czanie wolontariuszy, studentów do wspomagania placówek w zakresie opieki
nad wychowankami, zwracajÄ…c przy tym szczególnÄ… uwagÄ™ na przestrzeganie przez te osoby zasad, które zminimalizujÄ… możliwoÅ›ci wystÄ…pienia bÄ…dź rozprzestrzeniania siÄ™ wirusa SARS-CoV-2 na terenie placówki;
c) zapewnienie ciągłości opieki medycznej;
d) w razie potrzeby i możliwoÅ›ci prawnych w placówkach zmienić normy czasu pracy pracowników (wprowadzenie tzw. rotacyjnego czasu pracy);
e) wprowadzenie obowiÄ…zku przeprowadzania szczegóÅ‚owego wywiadu z pracownikami podmiotów pieczy zastÄ™pczej, dotyczÄ…cego potencjalnych sytuacji stwarzajÄ…cych ryzyko zakażenia, w których mogli znaleźć siÄ™ pracownicy, zwÅ‚aszcza osoby Å›wiadczÄ…ce pracÄ™ równoczeÅ›nie w kilku instytucjach.
Przydatne instrukcje:
- mycia rÄ…k
https://gis.gov.pl/zdrowie/zasady-prawidlowego-mycia-rak/
- dezynfekcji rÄ…k
https://gis.gov.pl/aktualnosci/jak-skutecznie-dezynfekowac-rece/
- prawidłowego zdejmowania maseczki
https://gis.gov.pl/aktualnosci/jak-prawidlowo-nalozyc-i-zdjac-maseczke/
- prawidłowego zdejmowania rękawiczek
https://gis.gov.pl/aktualnosci/koronawirus-jak-prawidlowo-nalozyc-i-zdjac-rekawice/